Dankzij een extra bijdrage van de Nationale Postcode Loterij is ARK in 2018 gestart met 'Grenzenloos Gulpdal, veilig door natuur' als inspirerend voorbeeldproject waarin natuur- en landschapsontwikkeling ten dienste staan aan de aanpak van het waterprobleem in het stroomgebied van de Gulp.
De Gulp is een riviertje dat ontspringt in Henri-Chapelle in België op de grens met Hombourg en bij Gulpen uitkomt in de Geul. De Gulp is een echte forellenbeek: snel stromend en rijk aan zuurstof. De beekforel komt dan ook veelvuldig voor. Het landschap van het smalle dal van de Gulp lijkt veel op dat van de Geul: een boeiende afwisseling van loofbossen, graslanden, akkers, drassige oevers, poelen, boomgaarden en holle wegen. Het Klingendal en Pesakerdal zijn prachtige ‘droge’ zijdalen van de Gulp met het karakteristieke Zuid Limburgse heuvellandschap. Maar door de klimaatverandering veranderen deze droogdalen tijdens extreme regenval in beken die de Gulp voeden en doen overstromen. In dorpen langs de Gulp ontstaat dan overlast door hoogwater en modderstromen. Technische oplossingen zijn er, maar die doen natuur, landbouw en landschap tekort. De wateroverlast en erosie worden met maatregelen in het Grenzenloos Gulpdal project bij de bron aangepakt.
Samen met Natagora, Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren en Staatsbosbeheer werken we aan natuurlijke oplossingen voor de wateroverlast. Water vasthouden is het toverwoord. Beekdalbreed wordt er zowel in Boven Geuldal als in het Gulpdal ingezet op onder andere het aanplanten van struweel op steile hellingen, verwijderen van drainages waar deze niet functioneel meer zijn, ruimte creëren voor de Gulp zelf, aanleg van natuurlijke erosie- en waterbuffers en voorlichting. Maatregelen die zorgen dat het water minder snel afstroomt van akkers en minder modder mee kan nemen naar de dalen én die het karakteristieke Zuid Limburgse heuvellandschap ten goede komen. Dat is goed voor toerisme en recreatie. Bovendien levert het meer en beter leefgebied op voor bijzondere soorten zoals de Atlantische zalm, beekforel, zwarte ooievaar, grauwe klauwier en hazelmuis.
Zelf op pad
Grote delen van het Gulpdal in Nederlands Limburg zijn in bezit van Staatsbosbeheer en te bezoeken via een netwerk van wandelpaden. Het Gulpdal in de Vlaamse Voerstreek is onder andere te ontdekken via een wandelnetwerk. In het Waalse deel is het Gulpdal te bezoeken via wegen en fraaie paden. Onze partners organiseren regelmatig excursies in het Gulpdal.
