Hooge Beek heeft relatief vochtige percelen die altijd in gebruik zijn geweest als landbouwgrond. Omvorming tot natuur leidt ertoe dat het gebied straks een uitstekende ecologische en landschappelijke overgang vormt tussen De Geelders en het nabijgelegen Elderbroek. Dit vormt een eerste stapsteen naar het leembos Wijboschbroek waar op dit moment nog geen groene verbindingen naartoe leiden.
De Beeksche Waterloop
De Beeksche Waterloop, een zijriviertje van De Dommel van zo’n 20 kilometer lang, maakt Hooge Beek uniek. Het zeer heldere water stroomt 875 meter parallel aan het gebied en is bijna het gehele jaar watervoerend door een waterinlaat vanuit het Wilhelminakanaal. Daardoor vind je op Hooge Beek vele soorten libellen, andere insecten, vissen en waterminnende dieren. Zo voelen de grote modderkruiper en waterspitsmuis zich hier thuis, zo blijkt uit inventarisaties. Ook de bever en wellicht de otter zullen zich dankzij de Beeksche Waterloop vermoedelijk snel in het gebied laten zien. Verder is het aantal slakken hier verrassend groot. De Beeksche Waterloop is ook in breder perspectief van belang: er zijn behoorlijk wat vissen (zoals de snoek, de paling en de kopvoorn) die vanuit de Dommel de Beeksche Waterloop in zwemmen. Dat maakt deze stroom ecologisch onmisbaar voor het hele Dommelgebied.
Natuur en Agrarische structuurversterking
Het grootste perceel op Hooge Beek (elf hectare) kwam via kavelruil in handen van ARK. De ruilende partij kreeg daar kwalitatief betere landbouwgrond voor terug. Dit is een inmiddels beproefde methode: hebben we agrarische percelen op het oog voor omvorming tot natuur, dan zorgen we eerst dat we in de buurt – maar buiten het Natuurnetwerk Brabant – kwalitatief betere gronden voor de agrariër in bezit krijgen. Op deze ruilgrond kan hij zijn bedrijfsvoering onder betere omstandigheden voortzetten. Zo gaat ook de landbouw erop vooruit.
Inrichtingsmaatregelen
Het grootste perceel op Hooge Beek (elf hectare) kwam via kavelruil in handen van ARK. De ruilende partij kreeg daar kwalitatief betere landbouwgrond voor terug. Dit is een inmiddels beproefde methode: hebben we agrarische percelen op het oog voor omvorming tot natuur, dan zorgen we eerst dat we in de buurt – maar buiten het Natuurnetwerk Brabant – kwalitatief betere gronden voor de agrariër in bezit krijgen. Op deze ruilgrond kan hij zijn bedrijfsvoering onder betere omstandigheden voortzetten. Zo gaat ook de landbouw erop vooruit.
Maatregelen tegen verdroging en verzuring
Het realiseren van moerassige laagtes is één van de manieren om vorm te geven aan het Natte Natuurparel-beleid van de provincie Noord-Brabant. Dit beleid is bedoeld om de natuur in De Geelders ruim baan te geven en gezond en weerbaar te houden. Daarvoor is het nodig om het gebied niet te laten verdrogen. In Hooge Beek voert ARK daarom hydrologische beschermingsmaatregelen uit, in samenwerking met Waterschap De Dommel en Brabant Water. Ook deze zijn gebaseerd op het ontwerp ‘Waterwoud’ dat de ontwerpwedstrijd won. De werkzaamheden variëren van het aanbrengen van laagtes tot vernieuwing van het afwateringspatroon. Dit leidt meteen tot een hogere grondwaterstand. Belangrijk, want daardoor is de bodem niet alleen natter maar ook beter bestand tegen verzuring. Uitgangspunt van alle hydrologische maatregelen: er komt niet meer water bij, maar het gebied houdt het water beter vast en voorkomt in natte periodes wateroverlast op omliggende kavels.
Impuls aan fauna
De jonge bossen op Hooge Beek zullen onder meer vogelsoorten als de nachtegaal aantrekken en in een later stadium bonte spechten. Om hun komst te versnellen, laten we in het gebied bewust dode bomen en struiken liggen. Daarvan profiteert ook de zeldzame vermiljoenkever. Andere dieren, zoals de das en de boommarter, zijn al in de buurt van De Geelders gesignaleerd. Verder is het niet ondenkbaar dat de zeldzame wielewaal en zomertortel zich in de buurt vestigen. Hooge Beek sluit namelijk aan op de van oorsprong zeer geschikte broedgebieden van deze vogels.
Paradijs voor het oerkreeftje
Bijzonder: dankzij de aanwezigheid van rabatten (een oud systeem van gegraven sloten om bossen te ontwateren) en de Beeksche Waterloop blijkt De Geelders een thuishaven van twee zeldzame soorten: het oranje-blauw zwemmend geraamte en de waterspitsmuis.
Nieuwsgierig geworden?
In de landschapsvisie van ARK Rewilding Nederland wordt onze kijk op natuurontwikkeling in De Geelders in Het Groene Woud uit de doeken gedaan.
Wilt u op de hoogte blijven? Klik hier voor de nieuwsbrief Het Groene Woud.