Savendonk

In deelgebied Savendonk in De Geelders verwierf ARK Rewilding Nederland sinds 2019 bijna vijftig hectare aaneengesloten gronden. Hier ontwikkelt de natuur zich nu verder tot een biodivers leembos.

In deelgebied Savendonk in De Geelders verwierf ARK Rewilding Nederland sinds 2019 bijna vijftig hectare aaneengesloten gronden. Na drie jaar van planontwikkeling, onderzoek en uitvoering was het project rond de zomer van 2023 conform planning klaar. Hier ontwikkelt de natuur zich nu verder tot een biodivers leembos van hoge kwaliteit.

Image
Toekomstbeeld van het leembos in de Geelders (Illustratie Jeroen Helmer)

Van De Geelders naar het Dommeldal

Savendonk ligt in het stroomgebied van de Dommel tussen Boxtel en Liempde. Het kenmerkt zich door vochtige en natte gronden die een uitstekende basis vormen voor uitvoering van het Natte Natuurparel-beleid van de provincie. Daar hoort ook bij dat we een verbinding realiseerden met het nabijgelegen Dommeldal. Savendonk ligt precies op de scheidslijn van De Geelders en het Dommeldal. Hier gronden verwerven, leidde dus tot de onmisbare verbindingen zoals we die graag zien bij de realisatie van het Natuurnetwerk Brabant (NNB).

Image
Bont dikkopje in de leembossen

Water, bomen, leven en dood

Op alle vijftig hectare in Savendonk hebben we vanaf 2020 een aanzet gegeven tot de ontwikkeling van robuuste, zelfredzame natuur. We deden onderzoek naar de staat van flora en fauna en naar de opties voor hydrologische herstelmogelijkheden. We plaatsen stuwtjes, dempten sloten en groeven slenken. Allemaal om ervoor te zorgen dat de bodem het water beter vasthoudt. Het aanplanten van bomen is het meest zichtbare dat we in Savendonk hebben gedaan. In drie jaar tijd hebben we alleen hier al vele tienduizenden nieuwe bomen en struiken geplant, veelal samen met onze partner Trees for All. We kozen voor boomsoorten die hier van nature voorkomen zoals haagbeuken, winterlindes en mispels. Maar ook wilde appels en fladderiepen. Deze soorten zijn sterk genoeg om de komende jaren uit te groeien tot een jong en klimaatbestendig bos waar je steeds meer dieren, planten en vogels ziet. Belangrijk, want zouden we niets doen, dan zorgt de klimaatverandering ervoor dat ze verdwijnen. Ook zichtbaar op de percelen is dood hout, zoals afgevallen takken en omgevallen boomstammen. Want naast ‘leven’ is ook ‘dood’ in de natuur nodig voor het laten ontstaan van een compleet bosecosysteem.

Een open bos

In het natuurontwikkelingsplan voor Savendonk namen we ook de cultuurhistorische betekenis van De Geelders mee. Zo hebben ook vlechtheggen, wallen en andere elementen van het oude cultuurlandschap een plek krijgen. Die zorgen voor afwisseling. Dat doen ook de vele open plekken die we creëerden. Want leembossen herstellen doe je niet door alleen maar aaneengesloten bos te realiseren. Er  horen ook plekken bij met veel licht en met ruimte want dat zijn echte hotspots voor een variatie aan flora en fauna. In de komende decennia zal Savendonk dan ook uitgroeien tot een gevarieerd leembos vól afwisseling.

Image
De Geelders is een van de laatste plekken in Nederland waar dit bijzondere kieuwpootkreeftje voorkomt (Foto: Bert Vervoort)

 

Mooie en toegankelijke natuur

Savendonk wordt geen natuurgebied met een groot hek erom heen. Integendeel: we heten bezoekers van harte welkom om van de vrij toegankelijke natuur te komen genieten. ARK is voorvechter van vrij toegankelijke natuur waar mensen de natuur kunnen beleven. Niet alleen omdat het de kwaliteit van leven voor veel mensen vergroot, maar ook omdat het draagvlak creëert voor herstel, ontwikkeling en bescherming van natuur in Nederland.

 

Overdracht aan eindbeheerders

In maart 2023 droegen we de eerste hectares in Savendonk over aan hun eindbeheerders waaronder enkele particulieren. Dat is volledig in lijn met onze aanpak waarin permanent eigendom en beheer van gebieden geen doel van ons is, maar waarin we de ontwikkelde natuurgebieden natuurlijk wel in goede handen willen achterlaten.

Image
Vleeskleurige orchis in De Geelders

 

Nieuwsgierig geworden?

Met de Nieuwsbrief Brabants Goud houden we alle bewoners, organisaties en andere geïnteresseerden op de hoogte van de landschappelijke ontwikkelingen in Het Groene Woud. Neem ook een abonnement op deze nieuwsbrief, helemaal gratis. Aanmelden doe je hier. Je leest er ook alle eerdere edities terug.