Op 12 maart 2014 onderging het Wijffelterbroek een historische metamorfose. De Vlaamse familie Ooms verkocht 27 hectare landbouwgrond voor de realisatie van een groot grensoverschrijdend natuurgebied. Met de aankoop van deze laatste landbouwenclave, realiseren ARK Natuurontwikkeling en Natuurpunt het sluitstuk in de ontwikkeling van honderden hectaren natte natuur. Natuurpunt en ARK hebben een samenwerkingsovereenkomst gesloten voor het beheer van dit gebied.
Ingeklemd tussen het Vlaamse natuurgebied Smeetshof en het Nederlandse Wijffelterbroek lag het boerenbedrijf van de familie Ooms. Ooit lag op deze plek een groot moeras met uitgestrekte zeggenmoerassen en elzenbroekbossen. Het moeras verdween met de komst van de landbouw. De familie Ooms werkt nu mee aan de terugkeer van deze natte idylle. Met de vrijwillige verkoop kan het waterpeil in het gebied weer omhoog. Zo ontstaat een nieuw moeras met alle ruimte voor broekbossen. Natuurpunt directeur Chris Steenwegen hierover: “Op 12 maart werd een belangrijk puzzelstuk gelegd in een grensoverschrijdend natuurgebied. Daarvan zullen veel verschillende soorten van profiteren.”
Wijffelterbroek, bijzonder bos
Het Wijffelterbroek bevat een van de meest bijzondere bossen van de Lage Landen. Het oude elzenbroekbos was aan het begin van de twintigste eeuw ruim 200 hectare groot en kletsnat. Het werd in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw ontgonnen en ontwaterd waarna er een schamele 40 hectare broekbos overbleef. Ondanks alles leven er nog steeds bijzondere planten en dieren zoals waterviolier, grote boterbloem, kleine ijsvogelvlinder en wielewaal. Het moerasbos is tegenwoordig eigendom van Natuurmonumenten.
Nu de landbouw in de laagste delen van het gebied is verdwenen, is het mogelijk langer water in het gebied vast te houden. Dit geeft nieuwe kansen voor uitbreiding van het bijzondere elzenbroekbos, maar ook voor open moerassen. Rietvelden, zeggenmoerassen en ruigtes met wilgen geven straks ruimte aan blauwborst, bever en misschien zelfs wel kraanvogels.
Grensoverschrijdende natuur
Om deze grensoverschrijdende natuur als een geheel te ontwikkelen, werken Natuurpunt, Natuurmonumenten en ARK Natuurontwikkeling nauw samen. Met deze aankoop laten ook de Nederlandse en Belgische overheden zien daadkrachtig op te treden als het gaat om de realisatie van een uniek natuurgebied. De inrichting van de waterrijke natuur past geheel binnen de gebiedsontwikkeling Kempen~Broek waarvoor ARK opdracht heeft gekregen van de Nederlandse Provincie Limburg. ARK directeur Wouter Helmer noemt het “grensverleggend dat deze aankoop mogelijk is. Hiermee wordt de basis gelegd voor een natuurgebied van ongekende rijkdom, waarvoor landsgrenzen niet langer beperkend zijn.”
Meer over het Kempen~Broek op de website van Grenspark Kempen Broek.
Meer over de Smeetshof op de website van Natuurpunt.
Meer over het Kempen~Broek op de website van Natuurmonumenten.