Eind september publiceerde Rewilding Europe een nieuw rapport met een actueel overzicht van wilde dieren en vogels die de afgelopen decennia in Europa zijn toegenomen en de succesfactoren die hebben bijgedragen aan het herstel.
Over de hele wereld verdwijnen diersoorten in een ongekend tempo. Volgens het laatste Living Planet Report van het Wereld Natuur Fonds is de populatie wilde dieren de afgelopen 50 jaar met meer dan tweederde afgenomen. Ook in Europa is een sterke afname te zien. Tegen deze alarmerende achtergrond zijn er echter ook soorten die het wél goed doen, waarvan sommige sinds de jaren zeventig zelfs een spectaculaire comeback hebben gemaakt.
Aanhoudend herstel
In 2013 beschreef een baanbrekende publicatie met de titel "Wildlife Comeback in Europe" voor het eerst het herstel van geselecteerde Europese zoogdier- en vogelsoorten. Nu, bijna tien jaar later, presenteert Rewilding Europe de nieuwste bevindingen over de terugkeer van Europese dieren in het wild in een bijgewerkt en uitgebreid rapport. Het nieuwe geupdate rapport Wildlife Comeback in Europe is opgesteld in opdracht van Rewilding Europe, geschreven door een team van experts van de Zoological Society of London (ZSL), BirdLife International en de European Bird Census Council (EBCC).
Het nieuwe rapport beschrijft een aanhoudend herstel voor veel soorten, waaronder bijvoorbeeld de bever, zeearend, wisent, bruine beer, bultrug en grijze wolf. Van de vogels herstellen de brandgans, vale gier, grote zilverreiger en de kroeskoppelikaan zich goed.
Herstel maximaliseren
Het aanhoudende herstel is bemoedigend. Uit de diepgaande analyse blijkt echter ook dat de terugkeer van wilde dieren in Europa nog fragmentarisch is, en dat zelfs die soorten die het goed doen nog steeds onder druk staan. Sommige soorten - zoals de otter en aasgier – laten zelfs een recente inkrimping van het verspreidingsgebied zien.
Begrijpen hoe deze druk het herstel van soorten beperkt, is van groot belang voor het herstel van alle Europese diersoorten. "Dit nieuwe rapport werpt niet alleen licht op welke Europese diersoorten zich goed herstellen, maar ook waarom ze goed herstellen", zegt Frans Schepers, directeur van Rewilding Europe. "Door van deze succesverhalen te leren, kunnen we de terugkeer van wilde dieren over de hele linie maximaliseren."
De nieuwste publicatie laat duidelijk zien dat dieren en vogels kunnen en zullen terugkeren als we ze de ruimte geven. Maatregelen zoals betere bescherming, schadepreventie en het vergroten, verbinden en verbeteren van beschermde gebieden bevorderen het herstel van wilde diersoorten. "Het laat duidelijk het belang zien van een goede Europese wetgeving voor natuurherstel. Afgelopen juni presenteerde de Europese Commissie een voorstel voor een nieuwe Natuurherstelwet. Een broodnodig instrument voor verder herstel van wilde diersoorten in Europa”, zegt wildlife expert Gert Polet van het Wereld Natuur Fonds.
Ook beter voor de mens
Tegenwoordig zijn veel Europese landschappen nog steeds volledig verstoken van dieren in het wild. En wanneer dieren in het wild terugkeren, brengt dat vaak uitdagingen met zich mee - met name als het gaat om grote carnivoren zoals beren en wolven, die vaak worden gezien als een bedreiging voor mensen en andere dieren.
Maar de positieve kanten van het herstel van wilde dieren zijn groot. De terugkeer van wilde dieren draagt bij aan gezondere, beter functionerende ecosystemen, en daarmee ook aan het welzijn van mensen. Zo is er steeds meer bekend over de positieve impact van wilde dieren op het landschap, vastleggen van koolstof in de bodem en het voorkomen van bosbranden. Daarnaast gaan we steeds vaker binnen Europa op vakantie en profiteren lokale economieën van groeiende natuurtoerisme.
Opschalen
Het ondersteunen van de terugkeer van wilde dieren is een van de kerndoelstellingen van Rewilding Europe. Door natuur op grote schaal te herstellen, wordt het leefgebied van veel soorten weer aantrekkelijk en komen ze vaak op eigen kracht terug. Soms is het nodig om de natuur een klein beetje te helpen door specifieke soorten te herintroduceren. Om de terugkeer van wilde dieren verder te versnellen, lanceert Rewilding Europe op 27 september een nieuw fonds, het “European Wildlife Comeback Fund”.
Het rapport is mogelijk gemaakt door de steun van Arcadia (een liefdadigheidsfonds van Lisbet Rausing en Peter Baldwin), WWF Nederland en de Nationale Postcode Loterij.