Schimmels, het bos zit er vól mee. Gelukkig maar, want ze zijn belangrijk voor de bomen en het bodemleven. Ze helpen met het afbreken van dood hout en zijn de sleutel in veel natuurlijke processen. Sommige schimmelsoorten vallen erg op, zoals de grote tonderzwam. Zijn houtachtige verschijning (vruchtlichaam) zie je het hele jaar door. Andere soorten leven in de bodem en zie je nauwelijks. Denk aan saprofyten die plantaardig materiaal afbreken. Bij zwammen en paddestoelen denk je misschien 'herfst' maar dat is helemaal niet nodig - ook nu zijn ze te vinden. Het verschilt per soort wanneer de zwam het best te vinden is.
Bomen en schimmels werken samen
Van groot belang voor de bomen in het bos zijn de mycorrhizavormende schimmels. Deze schimmels werken met bomen samen. Of liever gezegd: met de wortels van de bomen. Dat verklaart ook de naam: ‘mycorrhiza’ komt van de Oudgriekse woorden ‘myco’ (schimmel) en ‘rhiza’ (wortel). Een voorbeeld van zo’n schimmel is de rood-met-wit-gestipte vliegenzwam. Hoe dat werkt? De boom voorziet de schimmel dankzij het proces van fotosynthese van suikers. In ruil voor de suikers leveren de mycorrhizavormende schimmels de broodnodige mineralen en nutriënten uit de bodem aan de boom. Schimmels kunnen die namelijk vele malen effectiever uit de bodem halen dan boomwortels dat doen. Bomen zijn dan ook grotendeels afhankelijk van schimmels voor het effectief opnemen van voedingstoffen. Zonder schimmels zou schraalhans keukenmeester zijn in het bos...
BODEMTRANSPLANTATIE
Bossen hebben dus schimmels nodig. De (populieren) bossen in Het Groene Woud liggen voor verschillende schimmels – en andere bodemorganismen – echter wat geïsoleerd. Een voorbeeld daarvan is ’t Hoge Heynsselt langs de Dommel in Olland, op de grens met Liempde. Hier experimenteren we daarom op kleine schaal met bodemtransplantatie waarbij we bodemmateriaal uit schimmelrijke, gezonde bossen dit gebiedje inbrengen. We volgen de ontwikkelingen de komende jaren en hopen dat door deze 'bodemtransplantatie' de natuurlijke omzetting van dood materiaal in nieuwe voedingstoffen voor bomen en planten een extra boost krijgt.