In het oostelijke deel van De Geelders, in het deelgebied Hooge Beek, stroomt de Beeksche Waterloop. Dit is een zijriviertje van de Dommel van in totaal zo’n twintig kilometer lang. Daarvan stroomt het 875 meter parallel aan het ARK-gebied Hooge Beek. Daar zie je meteen wat ‘stromend water’ voor de leembossen doet: zorgen voor de aanwezigheid van een rijke biodiversiteit van plant- en diersoorten, van bevers tot het zeldzame oranje-blauw zwemmend geraamte.
In verbinding met de Dommel
De Beeksche Waterloop begint op de Jekschotse Heide bij de Vresselse bossen. Vanaf daar stroomt ze naar De Geelders, op de grens tussen Schijndel en Sint-Oedenrode. Ten noorden van Gemonde, bij de Genenberg, mondt de Beeksche Waterloop uit in de Dommel.
Grote ecologische waarde
ARK heeft verschillende percelen aan de Beeksche Waterloop aangekocht om er natuur te ontwikkelen die zowel de functie als de pracht van het riviertje versterken. Hierbij kijken we niet alleen naar het lokale belang van een sterke natuur. Want de Beeksche Waterloop is ook in breder perspectief belangrijk. Zo zijn er behoorlijk wat vissen (zoals de snoek, de paling en de kopvoorn) die vanuit de Dommel de Beeksche Waterloop in zwemmen. Dat maakt deze stroom onmisbaar als ecologische verbindingszone tussen De Geelders en het nabijgelegen Dommeldal.
Libellen, vissen én de waterspitsmuis
De Beeksche Waterloop ‘voedt’ zich het hele jaar door met Maaswater dat afkomstig is van een waterinlaat in het Wilhelminakanaal (ten noordoosten van Eindhoven). Dit zeer heldere water trekt veel soorten libellen, vissen en waterminnende dieren aan. Verder is het aantal slakken hier verrassend groot. Ook de grote modderkruiper voelt zich thuis in dit deel van De Geelders, blijkt uit inventarisaties. Dat geldt eveneens voor de zeldzame waterspitsmuis die zich al in en nabij de Beeksche Waterloop bevindt en hier dankzij de natuurontwikkeling graag zal willen blijven. En misschien gaat ook de otter zich hier vestigen. De bever is hier al gespot!
Paradijs voor het oerkreeftje
Uniek is de aanwezigheid van het oranje-blauw zwemmend geraamte. Van deze zeldzame kieuwpootkreeft is lang gedacht dat ze in Nederland was uitgestorven. In 2020 is ze echter in groten getale aangetroffen in Hooge Beek, met name in de Beeksche Waterloop en in de rabatten (een oud systeem van gegraven sloten om bossen te ontwateren). In 2023 werd hier opnieuw een grote populatie aangetroffen. Natuurontwikkeling zal hier de kansen nog verder vergroten om de soort in stand te houden.
Initiatieven van anderen
Ook op andere plaatsen in het beekdal van de Beeksche Waterloop brengt het riviertje mensen op de been die de natuur een warm hart toedragen. Daar zijn we blij mee. En als het even kan, ondersteunen we ze. Zo zijn we betrokken bij een natuurontwikkelingsinitiatief van Natuurgroep Gestel. Die wil de Beeksche Waterloop een impuls geven waar het water langs het dorp Gemonde stroomt. Wij bieden advies over de landschapsinrichting en helpen mee bij plantacties. Naast ARK zijn hier ook Brabants Landschap, landschapsorganisatie Het Groene Woud en de gemeente Sint-Michielsgestel bij betrokken.
Nieuwsgierig geworden?
Met de Nieuwsbrief Brabants Goud houden we alle bewoners, organisaties en andere geïnteresseerden op de hoogte van de landschappelijke ontwikkelingen in Het Groene Woud. Neem ook een abonnement op deze nieuwsbrief, helemaal gratis. Aanmelden doe je hier. Je leest er ook alle eerdere edities terug.