Natuurgebieden kunnen nieuwe economische kansen opleveren, bijvoorbeeld via recreatie, ecotoerisme en waardestijging van onroerend goed. Daarnaast investeren we vaak veel geld om met techniek, materiaal en mankracht maatschappelijke problemen op te lossen. En dat terwijl de natuur ons – gratis en voor niets - oplossingen aanreikt.
Toerisme en recreatie
Openstelling van de natuur langs de grote rivieren heeft positieve invloed op de vrijetijdseconomie. Dit heeft onderzoek al in 2012 laten zien: de hoogste mate van natuurlijkheid en openstelling in de uiterwaarden geeft de hoogste waarde van de vrije tijdseconomie. In 2012 ging het om 170 extra banen en 6,3 miljoen euro aan bestedingen. Het verschil met zowel het agrarische als het beperkt opengestelde uiterwaardlandschap is aanzienlijk, circa een factor twee.
Natuurontwikkeling in combinatie met openstelling heeft een positief effect op het aantal dagtochten dat op die plek wordt ondernomen. Dit geldt vooral voor het aantal wandelaars. Op basis van de literatuur en passagiersaantallen van veerdiensten uit de onderzoeksgebieden schatten we dit effect op ongeveer een factor drie, mits de natuur dan ook echt goed beleefbaar is. De volledige openstelling van natuur in de uiterwaarden heeft zichtbaar positief effect op het aantal bedrijven dat zich richt op dagrecreatieve activiteiten, zoals wandelen en fietsen. Er is in de Gelderse Poort sprake van een nieuwe vorm van economie, de ‘struineconomie’.
Nature based solutions
Bij ‘nature based solutions’ herkennen en benutten we wat natuur voor ons kan doen, en dat scheelt erg in de kosten. In het rivierengebied zorgen bredere uiterwaarden voor hoogwaterveiligheid: als er bovenstrooms veel water wordt opgevangen, blijft het water in Rotterdam onder de kade. Duinen beschermen ons op natuurlijke manier tegen de zee, natuurgebieden zijn waterbuffers waar landbouw in tijden van droogte de vruchten van plukt. Natuur filtert verontreinigd water zodat er weer goed drinkwater van gemaakt kan worden. Mensen die tijd doorbrengen in de natuur voelen zich gezonder en doen minder beroep op de gezondheidszorg.
Door slimme combinaties te maken hoeft de ontwikkeling van nieuwe natuur niet veel te kosten. Projecten om kooldioxide vast te leggen zijn een recent voorbeeld. Ook delfstoffenwinning kan als extra bedrijfsresultaat natuur opleveren – en daarmee grote ingrepen in het landschap legitimeren.
Delfstoffenwinning
De winning en verkoop van zand, grind, mergel of klei kan de ontwikkeling van duizenden hectares Nederlandse natuur financieren.
Onder meer de Millingerwaard en de Klompenwaard laten zien hoe zorgvuldig uitgevoerde kleiwinning voor bakstenen en straatklinkers geweldige kansen biedt voor nieuwe natuur.
Ook zand- en grindwinning biedt goede kansen voor de aanleg en financiering van meer wilde natuur als de aanpak daar meteen vanaf het begin gericht is. Maak een winning minder diep en zorg voor evenwichtiger verhouding tussen land en water, dan wordt een winning een verrijking van het landschap in plaats van een pijnlijk litteken. ARK Rewilding heeft veel ervaring met deze werkwijze, waaronder het project Grensmaas.
Als mergelgroeves niet worden volgestort kan zelfs mergelwinning bijzondere kansen bieden aan nieuwe, wilde natuur. Niet afgewerkte groeves bieden door hun steile kalkwanden, kwelbronnen en beschutting voor Nederland unieke leefgebieden waar bijbehorende zeldzame planten en dieren zich thuisvoelen. Van rugstreeppad tot oehoe.
