Stormen zijn deel van de natuur op en in zee. Wat gebeurt er onder water als een noordwesterstorm over de Noordzee raast? ‘Voor de meeuwen wordt het feest, de rest van de Noordzeebewoners zit hier echt niet op te wachten’.
‘Het water langs de kustregio van de Noordzee verandert bij storm in een ondoorzichtige soep,’ zegt Ernst Schrijver, zeebioloog van het team Noordzee van ARK Rewilding Nederland. ‘Door impact van storm op onze kustwateren wordt de zandbodem opgewoeld en allerlei planten en dieren die op en in de bodem leven worden losgeslagen. De stroming is gigantisch. Dikke kans dat er ook stukken van de overgebleven levende schelpdierriffen afbreken en elders terecht komen.’
ARK zet zich in om de natuur in de Noordzee – Nederlands grootste natuurgebied – te verrijken door de aangroei van schelpdierriffen te stimuleren. Oorspronkelijk was ongeveer een derde van de Noordzeebodem bedekt met riffen van oesters en mosselen. Deze riffen zijn bijna overal verdwenen, onder meer door intensief gebruik van de zeebodem.
‘Schelpdierriffen zorgen voor luwe plekken, een soort oases in de zee. De oesters en mosselen geven stevigheid en structuur aan de bodem. De riffen zijn de basis voor heel veel zeeleven, opgroeiende vissen, krab en kreeft. Bij een storm als deze zijn ze een plek om te schuilen, al krijgen ze natuurlijk zelf de nodige klappen te verduren. Achter de riffen zal zand en slip bezinken, en waar een rif door zand overdekt wordt zal het de komende tijd omhoog groeien. Vooral de Japanse oesters kunnen dat heel goed.’
Voedzame soep
Storm zet de grote kringloop van het leven in de hoogste versnelling. Net zoals op land de dode of zwakke takken uit de bomen waaien, maakt een storm onder water zwakke en dode organismen los en neemt ze mee met de stroom. Als eerste profiteren de meeuwen hiervan, die hebben een feestmaal aan losgeslagen zeesterren en zeeëgels en gesneuvelde vis. Een deel van de zeebodem woelt los en daarmee komen voedingsstoffen die in de bodem ‘gevangen’ zitten beschikbaar.
‘Algen kunnen snel groeien op dit extra aanbod van voedsel, zeker omdat de zon nu weer in kracht toeneemt. De algen staan onder aan de voedselpiramide – schelp- en schaaldieren en vissen profiteren over een tijdje van het extra voedsel. Een dag als vandaag helpt zeker de algenbloei in het voorjaar.’
Bulderend lawaai
De storm loeit niet alleen boven zee, ook onder water is het nu een enorme herrie. Zeedieren die voor het jagen afhankelijk zijn van hun gehoor, zoals bruinvissen zullen hier last van hebben. Zeehonden zijn vooral afhankelijk van gevoel en zij kunnen profiteren van de extra dekking die ze hebben in het troebele, lawaaiïge water.
Het lawaai onder water maakt wel dat walvissen, dolfijnen en bruinvissen zelf minder goed langsvarende schepen kunnen horen. Dat kan vooral voor grote dieren een risico zijn, zoals voor de bultrug die nu in de Noordzee zwemt. De walvis zou hierdoor makkelijker aangevaren kunnen worden.
Zandmotor draait hard
Wie nu naar het strand gaat, ziet de zee tegen de kust beuken. Zout water waait tegen en over de duinen. Naast zout komen er allerlei mineralen mee waar bijzondere kustplanten van houden. De reusachtige golven nemen stukken strand mee de zee in en spuwen het zand elders weer uit. Een verse laag zand waait over de duinen. Op het strand zal de komende dagen van alles aanspoelen. Dikke lagen zeewier vol met krabbetjes, garnalen, zeesterren en stapels schelpen zoals scheermessen. Strandlopers en meeuwen vinden het een feestmaal en de resten die overblijven voeden het strand en de duinen daarachter.
‘Je kunt op het strand de dagen na een storm zeeschatten vinden die anders verborgen blijven. Ga er op uit en geniet van het weer en de wilde Noordzeenatuur,’ moedigt Ernst Schrijver iedereen aan.
