Bijzonder: onderzoek laat zien dat hier héél veel nog is zoals het in de middeleeuwen was. Van de struik- en boomsoorten tot de grenswallen. Reden genoeg dus om ervoor te zorgen dat dit unieke landschap voor de toekomst behouden blijft.
Velder
Velder is al bekend als bos vanaf de middeleeuwen. Het wordt al meer dan 150 jaar particulier beheerd door de familie Van Boeckel. Het leembos is van belang qua cultuurhistorie, landschap en natuur. Niet alleen was het eeuwenlang een jachtgebied voor de Heren van Boxtel (de grenswal uit de dertiende eeuw is dankzij beheer en herstel nog intact), het is in Midden-Brabant zelfs het leembos met het langste ononderbroken bos. Met andere woorden: op Velder is veel nog zoals het in de middeleeuwen was: een groot deel is nooit ontgonnen.
Van Velder naar Groot Velder
De oorspronkelijke staat van Velder levert een zeer hoge natuurwaarde op. Deze is dankzij uitstekend beheer behouden gebleven. Typische bosvogels als de wespendief, de houtsnip, de havik en de wielewaal zijn bewoners van dit bosgebied. De bossen bestaan uit algemene eiken en berken en zeldzame haagbeuken en mispels. Deze karakteristieken willen we uitbreiden. Dat doen we letterlijk, door de gronden om het landgoed heen te herstellen. Hiervoor kochten we zo’n dertig hectare gronden aan, waaronder dertien hectare landbouwgrond in deelgebied De Hemel. Ook ontwierpen we plannen voor een aantal landbouwenclaves in Velder. Dit ‘Groot Velder’ moet net zo’n robuust, nat, divers en vitaal leembos worden als Velder zelf al eeuwenlang is.
De natuur op Velder blijft vrij toegankelijk voor bezoekers.
Opvangen van gevolgen klimaatverandering
We gaan Velder/Groot Velder ook klimaatadaptief maken. Uit onderzoek van Bert Maes en Lodewijk van Kemenade (december 2022) bleek dat de natuur hier kwetsbaar is. Vooral op de grens met natuurgebied Heerenbeek. Maar, zo benadrukten de onderzoekers, het gebied is nog altijd krachtig. Die kracht benutten we. Niet alleen door het leembos te vergroten en te verjongen, maar ook door diverse extra maatregelen te treffen. Inmiddels hebben we kleinschalig reliëf aangebracht in de bodem, laagtes gegraven en waterhoudende, moerasachtige plekken aangelegd. Op andere plaatsen dempten we sloten en richtten we delen zo in, dat structuurrijke open grasgebieden vloeiend overlopen in struwelen. Verder zorgden we voor aanplant van (bos)randen en voor nieuwe bomen. Het hele pakket moet Velder in staat stellen beter te reageren op klimaatveranderingen.
Heerenbeek
Naast Velder ligt Heerenbeek. Ook hier zijn de aloude leembossen nog aanwezig. Ook zeldzame plantensoorten vind je hier nog zoals gele dovenetel, rapunzel en salomonszegel. Van het plan Groot-Velder (dertig hectare) grenzen enkele percelen direct aan Heerenbeek waar Brabants Landschap gronden in eigendom heeft.
Nieuwsgierig geworden?
Met de Nieuwsbrief Brabants Goud houden we alle bewoners, organisaties en andere geïnteresseerden op de hoogte van de landschappelijke ontwikkelingen in Het Groene Woud. Neem ook een abonnement op deze nieuwsbrief, helemaal gratis. Aanmelden doe je hier. Je leest er ook alle eerdere edities terug.
