Afgelopen week passeerde een hoogwatergolf de Maas. De uitvoering van het Grensmaasproject bij Borgharen en Itteren zorgde voor een waterstandsverlaging van 60 centimeter. Het project, waarbij grindwinning hand in hand gaat met het realiseren van natuur en hoogwaterveiligheid, toont hiermee opnieuw aan succesvol te zijn.
Alphons van Winden beschreef afgelopen weekend de effecten van het grensmaasproject op zijn website waterpeilen.nl: “Als we de hoogwatergolf die nu net gepasseerd is in de Maas vergelijken met een bijna even hoge golf van 3 jaar geleden dan is de invloed van het grensmaasproject goed te zien. Tijdens die golf van november 2013, die een iets lagere afvoer had (1150 m3/s), bereikte de waterstand in Borgharen een niveau van 41,95 m. Tijdens de huidige golf was dat 41,7 m. Dus 25 cm lager, terwijl op grond van de afvoer juist een 35 centimeter hogere stand verwacht zou mogen worden. Deze circa 60 centimeter lagere stand is het gevolg van het Grensmaasproject.”
Langs de Grensmaas wordt, sinds 2001 in het kader van proefproject Meers en sinds 2008 in het kader van het Grensmaasproject, op een geheel nieuwe manier grind gewonnen. Tientallen kilometers oever worden ondiep afgegraven. Zo wordt de stroomgeul verbreed en de uiterwaard (de weerd) verlaagd. De Maas verandert hierdoor in een brede, dynamische grindrivier, wat zij van oorsprong, dat wil zeggen nog geen tweehonderd jaar geleden, ook was.
Droge en natte grindbanken, nevengeulen, erosiekuilen, ooibossen, rivierhout, bloemrijke graslanden, ruigten en rondtrekkende grazers zijn kenmerkende elementen van de Grensmaas. Het verruimde rivierbed kan in natte tijden grote hoeveelheden water bergen en draagt dus sterk bij aan de hoogwaterbescherming. Behalve veiligheid en grind levert het Grensmaaspraject straks 1.250 hectare wilde natuur. Dat is ruim één derde van de 3.500 hectare grensoverschrijdende wilde Maasnatuur die binnen het Rivierpark Maasvallei ontwikkeld worden.
De eerste deelprojecten van het Grensmaasproject bij Borgharen, Itteren en Aan de Maas zijn nu gereed en zorgen dus nu al voor een sterke waterstandsdaling. Een mooi perspectief voor de projecten die nog uitgevoerd gaan worden.
De betrokkenheid van ARK bij de Grensmaas stamt al uit het begin van de jaren negentig. Lees er hier meer over.
Meer over verwachte en historische waterstanden van de Maas, maar ook de Rijntakken op de website waterpeilen.nl.