Riviertandzaad is een zeldzame plant die vooral langs de rivieren groeit. Dankzij lage waterstanden in de uiterwaarden van Waal en Rijn had deze pionier van modderige kale bodems een topjaar.
Riviertandzaad komt pas kort in Nederland voor en is via de Rijn ons land binnengekomen. In 1989 werd de plant door Willem Overmars, een van de oprichters van ARK Natuurontwikkeling, ontdekt op de Ewijkse Plaat, ten westen van Nijmegen. Sindsdien neemt het aantal waarnemingen langs de rivieren spectaculair toe, maar niet ieder jaar is de plant massaal aanwezig, dat hangt af van de waterstand.
2017 blijkt een topjaar voor riviertandzaad in de Gelderse Poort te zijn. Het hele jaar was de stand van de rivieren relatief laag en dat zorgde er voor dat veel plassen in de uiterwaarden opdroogden. En daar houden pioniers zoals riviertandzaad van. Deze plant profiteert van zo’n situatie door in de warme zomermaanden massaal te kiemen.
Het meest spectaculair was dit jaar de aanwezigheid van riviertandzaad langs de Oude Waal bij Nijmegen. Deze voormalige rivierloop viel in de loop van de zomer steeds verder droog en eind augustus was er nauwelijks meer water te vinden. Riviertandzaad en andere pioniers sloegen hun slag. In de zomer kiemden er tienduizenden, misschien wel honderdduizenden, riviertandzaadjes in een brede strook op de drooggevallen oevers en sinds eind augustus bloeien de planten.
Behalve riviertandzaad profiteren ook andere bijzondere pioniers van slikvlaktes zoals bruin cypergras, klein vlooienkruid en slijkgroen. En drooggevallen plassen, zoals de Oude Waal, die nu weer een beetje gevuld zijn met water trekken nu bijzondere steltlopers en andere vogels aan.
De Oude Waal, een natuurgebied van Staatsbosbeheer, is uitstekend te overzien vanaf de dijk ten oosten van Nijmegen. Vanuit Nijmegen loopt de wandelroute Ooijpolder van Staatsbosbeheer je mee door de uiterwaarden van de Waal en over de dijk langs de Oude Waal.
Een actueel overzicht van vindplaatsen van riviertandzaad is te zien op Waarneming.nl.