DNA-onderzoek wijst uit dat de dode schapen in de Ooijpolder bij Nijmegen door een goudjakhals zijn gedood. Voor Nederland is de goudjakhals een relatief nieuwe soort. Pas drie keer eerder is een goudjakhals in Nederland aangetoond, waarvan twee keer op de Veluwe. Dit is de eerste keer in Nederland dat een goudjakhals schapen doodt. Provincie Gelderland vergoedt de schade.
De goudjakhals is sinds het voorval op 29 oktober niet meer gezien in de Ooijpolder en mogelijk doorgetrokken. Onderzoekers van de Zoogdiervereniging gaan in dit gebied aanvullend veldonderzoek uitvoeren. De goudjakhals is voor Nederland een dier, waar we nog weinig ervaring mee hebben. In 2016 en 2017 is deze soort met een cameraval voor het eerst waargenomen op de Veluwe. Ook is een goudjakhals in 2019 langs een cameraval in Drenthe gelopen. Zichtwaarnemingen zijn er nog niet in Nederland, waaruit het heimelijke karakter van het dier blijkt. In de Ooijpolder is in opdracht van de provincie DNA-onderzoek gedaan, omdat er mogelijk sprake was van wolvenschade. Net als bij alle andere schadegevallen wordt gelijk onderzocht of het om een goudjakhals zou kunnen gaan. Die was eerder dit najaar ook dichtbij over de grens in Duitsland waargenomen.
Het komt in Europa maar zelden voor dat een goudjakhals schapen aanvalt. De schadegevallen in de Ooijpolder betreffen oude lammeren en een volwassen dier. Het was het traagste dier uit de kudde. De goudjakhals is iets sterker dan een vos, maar in vergelijking tot een wolf fysiek minder goed in staat een gezond volwassen schaap te doden.
De goudjakhals is een Europees beschermde soort die op eigen kracht zijn verspreidingsgebied uitbreidt. Hiermee is de goudjakhals ook inheems en beschermd in Nederland, hoewel deze nog niet als zodanig is opgenomen in de Wet Natuurbescherming. Dit betekent ook dat er geen landelijke schaderegeling is.
Provincie Gelderland vindt dat schapenhouders hier niet de dupe van mogen zijn en vergoedt de schade, net zoals voor de wolf. Dat doet de provincie totdat er landelijk meer duidelijkheid is in de regelgeving rondom de goudjakhals. Tegelijkertijd verwacht de provincie dat schapenhouders ook zoveel mogelijk zelf doen om schade te voorkomen. Hiervoor kunnen dezelfde preventieve maatregelen worden aangehouden als voor de wolf. Mede op initiatief van leden van de Wolvencommissie in Gelderland is ingezet op lokaal overleg en heeft de provincie noodsets ter beschikking gesteld. Na voornoemde twee incidenten is het tot op heden rustig gebleven.
Profielschets van de goudjakhals
De goudjakhals is een middelgrote carnivoor en verwant aan de wolf. Het is voor West-Europa een nieuwe soort waarvan het verspreidingsgebied de laatste decennia uitbreidt vanuit Zuidoost-Europa. Er is al voortplanting van goudjakhals aangetoond in Tsjechië en Oostenrijk, voor Duitsland wordt dit ook verwacht.
Er zijn door de Zoogdiervereniging twee studies gedaan naar wat de komst van de goudjakhals betekent voor Nederland. Uit de eerste studie blijkt dat het Nederlandse landschap bij uitstek geschikt is. De goudjakhals komt voor in allerlei typen landschappen in Europa. Het tweede onderzoek wees uit dat het dieet van goudjakhalzen in Europa redelijk vergelijkbaar is met die van vossen. Ruim 50% van het dieet van goudjakhalzen in Europa zijn muizen. Verder blijkt de goudjakhals niet zo heel kieskeurig te zijn en komt het eten van aas, fruit en haasachtigen veelvuldig terug in Europese dieetstudies.