Waar vorig jaar een stierenkuil bij de Bizonbaai langs de Waal tweeduizend overnachtingsholen had van bijenwolfmannen, waarvan honderd bewoond, is deze gravende wesp nu verdwenen, meldt ARK-ecoloog en -tekenaar Jeroen Helmer.
Het water in de rivieren staat historisch laag; het is al haast niet meer voor te stellen dat vorig zomer het water van dijk tot dijk stond. Hoge plekjes in de uiterwaarden werden drukbezet door vluchtende dieren. Hier is te zien hoe druk het was met grondbroedende insecten, een paar dagen na de hoogwatergolf: 
Ondanks de hoge vluchtplaatsen verdronken er vele dieren – en dat lijkt de oorzaak te zijn van het instorten van populaties gravende insecten zoals de bijenwolven. Dit is de situatie nu, zomer 2022:
.
De bijenwolf is een graafwesp waarvan de vrouwtjes honingbijen vangen. Ze eten de honingdauw op die de honingbij bij zich heeft. De bij zelf wordt het zelfgegraven nest ingesleept en dient als voedsel voor de nieuwe generatie. (SoortenBank.nl : Bijenwolf (graafwesp) - Philanthus triangulum). De vrouwtjeswespen maken gangen van dertig centimeter tot een meter diep en maken graag gebruik van de steile wanden in stierenkuilen. De bijenwolfmannen zijn kleiner dan de vrouwtjes, hun enige taken zijn bloemen bestuiven en vrouwtjes bevruchten. Ze graven hun eigen, korte overnachtingsholen, maar dit jaar was er niet een te vinden.
Topjaar
“Vorig jaar was wel een topjaar voor hoogwatervrije kuilen omdat alle insecten naar hoger gelegen delen werden gejaagd,” zegt Helmer. Hij observeert al vijf jaar de insecten in de kuilen langdurig zonder de dieren te vangen en brengt de positie van de insectenholen in kaart. Dat helpt hem om later te kunnen zien welke dieren broedsucces hadden.
“De kuilen lijken de beesten toch niet te hebben gered, er zijn dramatisch minder bijenwolven dan vorig jaar. Of hebben de overlevers zich verspreid over het ontvolkte gebied dat dit jaar in lagere delen vrijkwam? We zullen de volgend jaren zien hoe veerkrachtig de populatie is.”
Het leven van insecten langs de rivieren staat altijd bloot aan een grote dynamiek – zoals nu de grote droogte waardoor zelfs de taaiste nectarplanten als kruisdistels stilvallen. Winterhoogwaters zijn daarentegen geen probleem. “De larven hebben zich dan in een cocon ingesponnen en gaan in diapauze. Er vindt dan nauwelijks stofwisseling plaats en de dieren hebben navenant weinig zuurstofopname nodig.”
Bekijk hier een filmpje over hoe een bijenwolf een bij wolft