De uitzetactie van dit voorjaar voor de kust van Zeeland en Zuid-Holland is onderdeel van de samenwerking tussen ARK en Ørsted. De goede resultaten komen aan het eind van het eerste jaar waarin samengewerkt wordt aan de terugkeer van grote, levende riffen om de biodiversiteit in de Noordzee te versterken.“We zijn blij dat de duikers van Waardenburg Ecology hebben gezien dat de oesterkorven nog overeind staan, dat de meeste nog heel zijn en dat ze doen wat ze moeten doen. Op de onderwaterbeelden zien we dat de korven nu al helemaal zijn begroeid met algen en zeepokken. En daartussen verschuilen zich garnalen en grondels” vertelt ARK’s zeebioloog Ernst Schrijver. De zeepokken verzwaren de korven nog verder, wat mogelijk helpt om ze op hun plek te houden. En er is nog meer leven op en rond de beginnende riffen. “We zagen botervissen, zee-egels, anemonen en gehoornde slijmvissen. En ook veel roofdieren, zoals zeesterren en krabben. Maar bovenal zagen we veel jonge, levende en gegroeide oesters.”
Beginnend rif barst uit oesterkorf
Om op grotere schaal aan rifherstel te werken, is een nieuw type oesterkorf ontwikkeld. Deze korf bestaat grotendeels uit biologisch afbreekbare materialen en is bovendien makkelijk hanteerbaar aan boord van een schip. De innovatieve oesterkorven zijn dit jaar voor het eerste gebruikt. De korven zijn gevuld met oude oesterschelpen die zijn begroeid met miljoenen larven. Om de korven op hun plek te houden, zijn ze verzwaard met betonnen ankers. De korf tilt de jonge oesters iets van de zeebodem af, zodat zij niet verstikken onder het zand en roofdieren, zoals krabben en zeesterren, er minder makkelijk bij kunnen. De bedoeling is dat de oesters in de korf verder groeien en zo de korf uit zijn voegen doet barsten. De verwachting is dat het beginnende rif dan al zo aan elkaar is gegroeid, dat het de kracht van de zeestroming kan weerstaan.
Bezoek aan Borkumse Stenen
Naast de pilot bij de Voordelta hebben ARK Rewilding Nederland en Ørsted afgelopen zomer op dezelfde manier jonge oesters uitgezet bij de Borkumse Stenen, een gebied vlak boven Schiermonnikoog. Ooit lag daar een uitgestrekt schelpdierrif, maar dat is nu verdwenen. De omstandigheden bij de Borkumse Stenen zijn anders dan in de Voordelta. Het gebied ligt veel verder uit de kust en de bodem ligt zo’n 20 meter dieper onder het wateroppervlak dan in de Voordelta. Wereldwijd zijn er met name veel rifherstelacties dichtbij de kust. Er is grote behoefte aan kennis over rifherstel in dieper water. Met vijf miljoen jonge oesters, was het de grootste uitzetactie op deze locatie tot nu toe. Het is de bedoeling om gedurende drie opeenvolgende jaren grote hoeveelheden jonge oesters uit te zetten en te monitoren hoe het rif zich ontwikkelt. De verwachting is dat op deze manier een beginnend rif met verschillende generaties oesters ontstaat – net als in een natuurlijk ontwikkeld rif. Hoe de oesterkorven er op deze locatie bij liggen en hoe het met de oesters gaat, moet duidelijk worden bij het eerste monitoringsbezoek komend voorjaar.
Schaalsprong
Sinds dit jaar onderzoeken ARK Rewilding Nederland en Ørsted hoe grootschalige natuurontwikkeling op zee, zowel binnen als buiten windparken, het best in gang kan worden gezet. Door het uitvoeren van pilots worden meetbare en robuuste methoden ontwikkeld voor het herstel van biogene riffen in offshore omgevingen en kustgebieden. “Jarenlang bouwde ARK dicht bij de kust haar kennis en ervaring op over natuurontwikkeling in de Noordzee. Samen met Ørsted maken we nu een schaalsprong: nooit eerder zetten we zulke grote hoeveelheden jonge oesters uit.” vertelt Marijke van de Staak, projectleider rifontwikkeling bij ARK Rewilding Nederland. Ecoloog Karin Bilo van Ørsted vult aan: “We willen een grote stap zetten op weg naar een rijke, wilde Noordzee die de impact van klimaatverandering kan opvangen. Het is nodig om in actie te komen en samen aan de slag te gaan met groene energie, natuurontwikkeling en natuurbescherming.”