Winnaars ontwerpwedstrijd combineren rewilding en geschiedenis Ruimel

08-07-2025
Elf teams van landschapsarchitecten en ecologen streden mee in een ontwerpwedstrijd van ARK Rewilding Nederland. De uitdaging: een nieuwe toekomst voor een perceel van zeven hectare landbouwgrond. De samenwerkende bureaus Lubbers en Blom Ecologie winnen de ontwerpwedstrijd.

Het winnende ontwerp kijkt goed naar de geschiedenis van het perceel aan de Ruimel. De jury, voorgezeten door ARK-directeur Esther Blom (die géén familie van prijswinnaar Blom is), oordeelt: "Het perceel was helemaal vlak gemaakt ten behoeve van de landbouw. Verborgen oude meanders en laagtes onder het agrarisch land worden hersteld. Daarnaast worden sloten gedempt voor het ontwikkelen van moeraszones. Afgegraven grond wordt hergebruikt om hogere, droge zones te creëren waarbij ook rekening is gehouden met een eventueel toekomstig meanderende Dommel. De af te graven grond blijft hierdoor binnen het gebied en zorgt voor een gesloten grondbalans."

Herstel van historisch Dommelbeekdal 

"Het zijn eenvoudige ingrepen voor hydrologisch herstel, maar wel realistisch en doeltreffend", beaamt Mirja Kits, planvormer landelijk gebied bij Waterschap de Dommel. "Straks bevat het natuursysteem weer veel variatie waarbij open ruimte en bos elkaar afwisselen zodat er verschillende soorten leefgebied ontstaan voor planten dieren. Als het winnende ontwerp wordt uitgevoerd kunnen dotterbloemen, grote weerschijnvlinders en otters floreren waar nu nog landbouwgras groeit."

Image
Jury ontwerpwedstrijd Ruimel in beraad
De jury van de ontwerpwedstrijd in druk beraad. Na een uitgebreid wikken en wegen langs een forse lijst van beoordelingscriteria wordt de balans opgemaakt: de samenwerkende bureaus Lubbers en Blom Ecologie mogen zich met hun inzending de winnaar weten van de ontwerpwedstrijd Ruimel. 

Mensen zijn welkom in deze nieuwe natuur

"Rewilding is gericht op natuurherstel, maar wel op zo’n manier dat mensen welkom zijn in het landschap", vertelt Esther Blom van ARK. Hoe betrek je bezoekers bij de ontwikkeling en ervaring van natuurontwikkeling? ‘Ruimel herleeft’ doet dit door middel van een korte route door het gebied naar een uitzichtpunt en kijkscherm. 

Inspiratie voor andere locaties

De ontwerpwedstrijd is een initiatief van ARK, ondersteund door ecologisch adviesbureau Natuurlink. "We waren op zoek naar wervende verhalen die inspireerden en ons wijzer maakten'", zegt Blom. "Visies voor de korte en lange termijn zijn belangrijk, maar ook het realistische eindbeeld en natuurlijk de mate waarin de natuur weer kan herwilderen en zichzelf mag ontwikkelen. Ruimel is niet uniek en de ideeën en ontwerpen uit de wedstrijd kunnen aangepast worden naar veel andere plekken. Zo hopen we meer natuurherstel te stimuleren."

Brabants Goud in Het Groene Woud

Ruimel is een deelgebied in het ARK-programma ‘Brabants Goud in Het Groene Woud’, gericht op het realiseren van aaneengesloten robuuste natuurverbindingen. Hiervoor verwerft ARK percelen landbouwgrond. Door inrichtingsmaatregelen transformeert ARK deze in nieuwe natuur. Zo wordt versnipperde bestaande natuur groter en beter verbonden, waardoor de natuur zich weer kan herstellen tot vitale, toekomstbestendige leembossen.

Contactpersoon