In de oostelijke Rhodopen van Bulgarije bevindt zich één van de schatkamers van de Europese natuur. De unieke geschiedenis en ligging van dit gebied hebben hier duizenden soorten planten en dieren samengebracht in een schilderachtig landschap. ARK werkt hier aan het opzetten van een alternatieve economie gebaseerd op natuurlijke begrazing, biologische landbouw en ecotoerisme. En dat met steun van de Nationale Postcode Loterij.
De Bulgaarse Rhodopen zijn rijk aan een onvoorstelbaar groot aantal planten en dieren die leven in weelderig wild landschap waar Bulgaren, Turken en Pomaken eeuwenlang hun vee hoedden. Maar hoe lang zou dat nog duren? Het moderne Europa biedt namelijk geen plaats meer aan oude herderculturen. Met als gevolg dat het voorheen halfopen berggebied dichtgroeit met bos. Voor Europa unieke planten en dieren worden hierdoor met uitsterven bedreigd.
ARK begon in 2005 met een kleinschalig begrazingsproject bij het dorp Madzharovo. We werkten aan de herintroductie en het behoud van lokale Rhodopi korthoornrunderen. In 2009 kreeg het Bulgaarse werk een grote impuls door financiële ondersteuning van de Nationale Postcode Loterij. ARK werkte samen met Avalon aan het opzetten van een alternatieve economie; gebaseerd op natuurlijke begrazing, biologische landbouw en ecotoerisme.
In 2015 zijn de Rhodopen formeel onderdeel geworden van Rewilding Europe.
ALTERNATIEVE ECONOMIE
Avalon richtte zich op de training en omschakeling van lokale boeren naar biologische landbouw en de certificering en afzet van hun producten. Dit resulteerde onder andere in meer dan 40 biologische landbouwbedrijven (wijn, jam, honing, sesam, graan, schapen), een sesampastafabriek en een coöperatie. ARK richtte zich op de promotie en het faciliteren van toerisme en de kern van het geheel: behoud en terugkeer van grote grazers in de Rhodopen. Een ideaalplaatje hierbij was bijvoorbeeld een nieuwe Bed & Breakfast op een biologisch boerenbedrijf van waaruit de gasten de ruige natuur in konden trekken te voet, per fiets of per kano; en bij terugkomst konden genieten van een heerlijke lokale biologische maaltijd.
WERKWIJZE
Om dit ideaalbeeld om te zeten in realiteit werd er nauw samengewerkt met de lokale bevolking die zich organiseerde in vijf zogenaamde focus groups. Via deze groepen werden ideeën voor verbetering geïnventariseerd, trainingen georganiseerd en aan de nodige publiciteit gewerkt. Naast deze groepen werd een samenwerking opgebouwd met diverse jachtgroepen. Een groot deel van de natuur en het buitengebied in de Rhodopen is immers door hen 'geleased'.
Na vijf jaar samenwerken is het resultaat dat er twee nieuwe groepen damherten leven; dat het edelhert werd geherintroduceerd; dat er vier kuddes wilde paarden leven, vier kuddes runderen en dat de wisent terugkeerde. Het werk met de grote grazers zorgde bijna wekelijks voor publiciteit in binnen- en buitenland. Het gebied kreeg in Bulgarije en ver daarbuiten bekendheid. Dat zorgt er voor dat steeds meer toeristen het gebied weten te vinden. Om deze toeristen te faciliteren werd onder meer geïnvesteerd in B&B’s, kano’s, fietsroutes, wildobservatiehutten, kaarten en reisgidsen.
Het project van ARK in de Rhodopen is afgerond en het werk is doorgegaan onder de vlag van Rewilding Europe.
