Op de Brouwersdam in Zeeland staan zo’n dertig schoolkinderen klaar voor een zeeles die ARK Rewilding Nederland aanbiedt met Noordzeepartner Ørsted. Het is één van de laatste zeelessen van dit schooljaar. We staan aan de rand van de grootste wildernis van Nederland: de Noordzee. Het bruine, woelige water geeft op het eerste gezicht niet meteen haar natuurschoon prijs. Maar vandaag ontdekken de leerlingen zelf wat er onder de golven leeft.
In kleine groepjes gaan ze aan de slag. Een paar kinderen bestuderen met loepjes de zandkorrels op het strand en één jongen zoekt naar een haaientand in een schelpenbank. Verderop vangt een groepje de zoute zeewind in tasjes. In het water scheppen kinderen in het slik en anderen lopen met schepnetjes door de branding. “Ik heb er één!” roept een meisje enthousiast. Een klein, smal visje wordt losgelaten in een bak met water. Iedereen komt eromheen staan en wil graag weten wat het is. Een zandspiering, zo luidt het antwoord. Ineens zien de leerlingen overal soortgenoten in de branding zwemmen.
Vandaag maakt de schoolklas kennis met het grootste wildernis van Nederland: de Noordzee. Met 57.000 km² is het Nederlandse deel van de Noordzee zelfs groter dan het vasteland van Nederland. Er leven 220 verschillende soorten vis, van ansjovisjes tot stekelrog - en zelfs haaien. Zeehonden, walvissen, dolfijnen en bruinvissen horen er thuis, net als allerlei vogels, krabben, kreeften en andere weekdieren. Dat alles leeft net aan de andere kant van de dijk waarachter de school van deze leerlingen staat.
De waterbak wordt aangevuld met verschillende zeewieren en zeegras. En dan duikt er ineens een blauwpaars bolletje op in het schepnet van een jongen. “Ik heb een blauwe kwal!” roept hij enthousiast. Een ander komt aanrennen: “Het is een blauwe haarkwal! Ik heb het opgezocht in het boekje.” De kwal blijkt zelf óók een vangst te hebben gedaan en laat van de schrik een garnaaltje los. “Een garnaaltje. Die zit hier. In het water...” realiseert hij zich ineens.
De Noordzee is niet alleen een leefgebied voor veel dieren en planten; zij is voor ons ook een belangrijke voedselbron. Ze speelt een cruciale rol in ons milde klimaat, bij het ontstaan van zuurstof en regen en het genereren van drinkwater. Op dit moment gaat het niet goed met de Noordzee. Het is er druk met schepen. Het onderwaterleven lijdt onder overbevissing, zandwinning, gas- en olieboringen, lawaai en vervuiling. Gelukkig heeft de Noordzee – als we het toelaten - ook een enorme herstelkracht. Ze is verrassend rijk aan voedingsstoffen en kringlopen van mineralen. Voortplanting onder water gaat in gigantische hoeveelheden: vissen leggen duizenden eitjes, schelpdieren zoals oesters zelfs miljoenen. In potentie kan de natuur van de Noordzee dan ook een comeback maken. De vraag is: voelen wij ons genoeg verbonden met de Noordzee om dat mogelijk te maken?
De leerlingen waden steeds meer verstild en gebiologeerd door de branding. En dan is het tijd om de zandspiering, de garnaal en de kwal – inmiddels gedoopt tot Henk, Priscilla en Sjef – weer terug te laten in hun leefgebied. De voeten worden gedroogd en het zand tussen de tenen uitgehaald. Hun voorlopig laatste blik op de Noordzee is ook een nieuwe blik: niet een bruine plas, maar een plek waar van alles zwemt, over de bodem beweegt en door het zand kruipt.
ARK Rewilding Nederland zorgt ervoor dat natuur de ruimte krijgt om zichzelf te herstellen. Dat doen we in ons Noordzeeprogramma, maar ook voor andere gebieden in Nederland. Veldlessen vormen een belangrijk onderdeel. Samen met partners neemt ARK de generatie van de toekomst – soms voor het eerst! – mee de natuur in, in hun eigen buurt. De zeelessen bij de Noordzee worden mede mogelijk gemaakt door energiebedrijf Ørsted. Ze worden gegeven op drie locaties in Nederland: in Noordwijk (Zuid-Holland) door Moedertje Groen, in Hoek van Holland (Zuid-Holland) door De Stad Uit en op de Bouwersdam (Zeeland) door LMSea. Wil je jouw klas opgeven voor een gratis zeeles? Lees dan hier verder.
