In juni 2024 heeft ARK Rewilding Nederland een uniek experiment uitgevoerd in Zeeland met ‘remote setting’ van de Europese platte oester. Hiermee wordt bedoeld dat gekweekte oesterlarven in de open lucht in tanks met zeewater de kans krijgen zich te vestigen op hard materiaal zoals schelpen.
Wat hebben we precies gedaan?
Tot op heden hechtten de larven zich in de kwekerij op schelpen. De grote volumes schelpen hielden wekenlang de ruimte in de kwekerij bezet, waarna de zware schelpen in grote hoeveelheden getransporteerd moesten worden naar de herstellocatie. “Tijdens het experiment in juni hebben we de reistijd van oesterlarven naar een afgelegen herstellocatie gesimuleerd. We hebben bovendien laten zien dat grootschalige kweek kan, met wereldwijd goedkoop beschikbare materialen zoals zeecontainers. Tienduizenden oesterlarven werden in een koffiefilter op ijs gelegd in een simpele koelbox. Na enige ‘transporttijd’ werden ze losgelaten in een zeecontainer gevuld met oude schelpen om zich daar binnen enkele dagen op te hechten. De oesters hebben we daarna met vrijwilligers uitgezet in de Voordelta,” vertelt projectleider Marijke van de Staak.
Eerste resultaten: remote setting werkt!
Sinds decennia wordt deze kweektechniek succesvol en grootschalig toegepast op de nauw verwante Australische Ostrea Angasi en Amerikaanse Crassostrea Virginica. In samenwerking met The Nature Conservancy, kwekerij Stichting Zeeschelp en Universiteit Gent, is deze kennis naar Europa gebracht en toegepast op de Europese platte oester.
De belangrijkste uitkomst van het experiment is dat remote setting ook voor de Europese platte oester succesvol kan zijn. De vestiging van de larven op het substraat varieerde van 15% tot 28%, wat een goede score is gezien de ervaring met verwante oestersoorten. Ook bleek dat een reistijd van maximaal 24 uur geen negatieve invloed heeft op de overleving van de oesterlarven.
Grootschalig herstel van oesterriffen
“Deze resultaten brengen ons een stap dichter bij het grootschalig aanleggen van duurzame oesterriffen die ecologisch van groot belang zijn voor de biodiversiteit in de Noordzee. Om nieuwe riffen te realiseren zijn grote aantallen oesters nodig. Met remote setting kunnen miljoenen oesters op een efficiënte en kosteneffectieve manier worden uitgezet, “ zegt Van de Staak.
Uitzetten van oesters op stenen
Tijdens een drukbezochte Q&A voor alle geïnteresseerde organisaties, bedrijven en overheden, hebben we de kennis, het nut en de noodzaak voor deze techniek breed verspreid. Het uiteindelijke doel is namelijk om, zoals in Australië al met succes gebeurt, stenen of schelpen bedekt met oesters te plaatsen op een dikke laag stenen en zo grote riffen te maken. Dit kan in natuurgebieden, maar ook kan worden aangesloten bij bestaande industriële processen. Voor funderingen voor windturbines en bedekking van kabels worden al grote hoeveelheden stenen naar de zee gebracht. Het is een kans om platte oesters efficiënt en grootschalig terug te brengen in de Noordzee.
Volgende stap: jonge oesters op stenen
Het team van ARK, Zeeschelp en Gent Universiteit is nu getraind om een remote set uit te voeren en deze techniek door te ontwikkelen voor toepassing in de Noordzee. De volgende stap is om remote setting verder te testen op stenen. Onderdeel daarvan is het testen van kweekmaterialen en uitzetmethoden van de stenen. “Uiteindelijk willen we weten met welke methode zo veel mogelijk jonge oesters uitgroeien tot volwassen oesters die zich voortplanten en zo zelf het rif uitbreiden. Dat vormt een basis voor een rijk en gezond ecosysteem in de zee.”
