Een kom-moeras is een onderdeel van een natuurlijk kronkelend riviersysteem. Zo’n moeras ontstaat in de verlandende bochten van een rivier als de hoofdstroom zich verlegt. De Ooijse Graaf ligt in zo’n oude riviermeander. Door de bedijking staat de Ooijse Graaf niet meer direct in contact met de Waal. De waterstand beweegt daardoor minder sterk mee en dat biedt kansen voor een zogeheten laag-dynamisch moeras, begroeid met riet. Binnendijkse natuurgebieden langs de rivier zijn bij hoge waterstanden een veilige plek voor dieren die de uiterwaarden moeten ontvluchten.
Kansen voor rietmoeras
Het al gerealiseerde deel van het moeras is onmiddellijk in gebruik genomen door roerdompen, nachtegalen en waterrallen – en vorig jaar is op een eiland in het moeras de eerste natuurlijke broedkolonie van ooievaars in de Gelderse Poort gevestigd. Ook nu in de winter zijn de ooievaars aanwezig. Ze volgen het werk op de voet, zegt Frank Saris, buurman van het project. “Ik hoor op dit moment ook regelmatig het geblèr van waterrallen,” zegt Saris. “Die reageren ook altijd snel op veranderingen in hun omgeving. Als het over een paar weken wat warmer wordt, zullen de echte bijzonderheden gaan opduiken!
Ommetje en oversteek
De komende jaren zal er verder gewerkt worden aan de aanleg van moeras – in het totaal ruim twintig hectare. Ook komen er wandelpaden door het gebied dat ligt tussen Erlecom en de Thornse molen. Een eerste pad is al opengesteld door K3-Delta. Dat loopt ten zuiden van de bestaande plas tussen de steenfabriek en de Erlecomsweg.
Niet alleen voor de mens wordt het gebied ontsloten. Er komen twee otterpassages, een waar de weg naar Leuth een haakse bocht maakt, een tweede bij de Sint Hubertusweg zal de Ooijse Graaf verbinden met het gebied van de Groenlanden.
“En als het ontzandingswerk van K3-Delta klaar is ligt er nog een derde buis onder de Erlecomseweg door die prima geschikt is voor otters en andere dieren om veilig te passeren,” zegt Gijs Kurstjens die namens ARK hier de projectleiding heeft. In de Rijstrangen, een natuurgebied aan de overkant van de Waal is de otter gevestigd, hopelijk wordt de zuidkant van de Waal/Ooijpolder opnieuw gekoloniseerd en kan de otter zich daar dan veilig verplaatsen.

Blijf op de hoogte met een abonnement op de nieuwsbrief van K3 en die van ARK Rewilding Nederland Nieuwsbrief Ooijse Graaf | ARK Rewilding Nederland
Dinsdag 25 maart 2025 is er van 19:30 - 21:00 een bijeenkomst op de Kleverbergh voor omwonenden. Gijs Kurstjens (projectleider namens ARK) en Theo Weijers (Staatsbosbeheer) geven toelichting op de vergunningsaanvraag voor de herinrichting van een ander stukje Ooijse Graaf ten behoeve van moeras en een wandelpad. Informatie over aanmelding volgt.
Headerfoto door Tonnie Rutten.